PALATYNAT REŃSKI
książęta elektorzy Palatynatu Reńskiego
	Ruprecht (Robert) I "Rudy" (Wolfratshausen 9.VI.1309, +Neustadt an der Weinstrasse 16.II.1390) książę Palatynatu Reńskiego 1353-1356,* książę elektor 1356-1390 Syn Rudolfa I księcia Górnej Bawarii i hrabiego Palatynatu Reńskiego. Objął rządy po śmierci starszego brata Rudolfa II. W 1356 r. na mocy Złotej Bulli wydanej przez cesarza Karola IV Luksemburskiego został jednym z siedmiu elektorów Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego z tytułem arcystolnika Rzeszy. W 1386 r. założył uniwersytet w Heidelbergu
	Ruprecht (Robert) II (Amberg 12.V.1325, +Amberg 6.I.1398) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1390-1398* Bratanek poprzedniego, syn Adolfa hrabiego Palatynatu Reńskiego. W chwili śmierci ojca był dzieckiem, dlatego też rządy w państwie sprawowali kolejno jego dwaj stryjowie Rudolf II oraz Ruprecht I. W 1391 r. wypędził Żydów oraz prostytutki z Palatynatu.
	Ruprecht (Robert) III (Amberg 5.V.1352, +zamek Landskron koło Oppenheim 18.V.1410) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1398-1410, król Niemiec 1400-1410* Syn poprzedniego, na początku swojego panowania w 1399 r. stanął na czele sprzysiężenia czterech elektorów Rzeszy, którego zadaniem była detronizacja króla Wacława Luksemburskiego. W 1400 r. na sejmie w Oberlahstein został wybrany na króla Niemiec. W latach 1401-02 zorganizował nieudaną wyprawę do Włoch w celu zdobycia korony cesarskiej. Brak poparcia ze strony papieża Bonifacego IX oraz książąt włoskich zmusiły go do wycofania się z Italii. Ruprecht nie zyskał szerokiego uznania także w samych Niemczech, jego wybór nie został potwierdzony przez wszystkich elektorów. Próbował przeprowadzić gruntowną reformę gospodarczą oraz wprowadzić jednolitą monetę dla całej Rzeszy. Był mecenasem uniwersytetu w Heidelbergu. Po jego śmierci posiadłości palatynackich Wittelsbachów uległy podziałowi pomiędzy synów : Ludwika III, Jana, Stefana i Ottona, którzy stali się założycielami czterech odrębnych gałęzi rodu : elektorskiej z Heidelbergu, z Neumarkt, z Simmern-Zweibrücken oraz z Mosbach.
	Ludwik III "Brodaty" (23.I.1378, +Heidelberg 30.XII.1436) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1410-1436* Syn poprzedniego, objął w posiadanie największą część ziem ojca z siedzibą w Heidelbergu wraz z tytułem elektorskim. Zrezygnował ze starań o koronę królewską. Brał udział w soborze w Konstancji trwającym w latach 1414-18, który ostatecznie zakończył wielką schizmę w Kościele Rzymskokatolickim.
	Ludwik IV "Łagodny" (Heidelberg 1.I.1424, +Wormacja 13.VIII.1449) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1436-1449* Syn poprzedniego, w chwili śmierci ojca był niepełnoletni dlatego też pozostawał pod opieką stryja Ottona I z Palatynatu-Mosbach. Rządy osobiste objął w 1442 r.
	Fryderyk I "Zwycięski" (Heidelberg 1.VIII.1425, +Heidelberg 12.XII.1476) regent 1449-1451, książę elektor Palatynatu Reńskiego 1451-1476* Brat poprzedniego, przejął po nim regencję księstwa oraz opiekę nad małoletnim bratankiem Filipem. W 1451 r. usynowił bratanka i został ostatecznie uznany za elektora Palatynatu. Umocnił dominującą pozycję Palatynatu nad górnym Renem. Walczył skutecznie ze swoimi przeciwnikami na terenie Rzeszy, Albrechtem "Achillesem" elektorem brandenburskim, arcybiskupem Moguncji Dieterem von Isenburg, Karolem I margrabią badeńskim i Ulrykiem V hrabią wirtemberskim. Fryderyk zawarł małżeństwo morganatyczne ze swoją długoletnią kochanką Klarą Tott. Z tego związku pochodziło dwóch synów Fryderyk i Ludwik protoplasta rodu hrabiów, a później książąt Löwenstein.
	Filip "Szczery" (Heidelberg 14.VI.1448, +Germesheim 28.II.1508) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1476-1508* Bratanek poprzedniego, w chwili śmierci ojca był zaledwie rocznym dzieckiem, w związku z tym tron elektorski oraz opieka nad małoletnim bratankiem przypadły jego stryjowi Fryderykowi I. W 1476 r. objął władzę w księstwie po śmierci stryja. W 1499 r. odziedziczył posiadłości dwóch wymarłych linii rodu Wittelsbachów, na Mosbach i Neumarkt. Wyznaczony na spadkobiercę przez swojego kuzyna Jerzego "Bogatego" księcia Dolnej Bawarii z Landshut, brał udział w latach 1503-05 w zakończonym niepowodzeniem konflikcie zbrojnym o sukcesję tego księstwa. Występował w nim roszczeniami do księstwa w imieniu swoich małoletnich wnuków Ottona Henryka i Filipa. Starannie wykształcony, zwolennik humanizmu, utrzymywał kontakty z wieloma wybitnymi niemieckimi humanistami tego okresu, za jego panowania uniwersytet w Heidelbergu stał się ważnym ośrodkiem kulturalnym i naukowym.
	Ludwik V "Pokojowy" (Heidelberg 2.VII.1478, +Heidelberg 16.III.1544) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1508-1544* Syn poprzedniego, na sejmie w Augsburgu otrzymał od cesarza Maksymiliana I potwierdzenie tytułu elektora oraz dużą sumę pieniędzy za poparcie wyboru jego wnuka Karola V na cesarza. Przeciwnik reformacji, jednak stosował politykę tolerancji dla innych wyznań. Bezpotomny pozostawił tron elektorski młodszemu bratu Fryderykowi.
	Fryderyk II "Mądry" (Neustadt an der Weinstrasse 9.XII.1482, +Alzey 26.II.1556) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1544-1556* Brat poprzedniego, sojusznik Habsburgów, walczył we Włoszech w wojsku cesarza Maksymiliana I. Po śmierci brata Ruprechta w 1504 r. został opiekunem jego dwóch synów Ottona Henryka oraz Filipa. Był wysyłany przez cesarza Ferdynanda I z misjami dyplomatycznymi do Rzymu, Madrytu i Paryża. W 1544 r. objął po śmierci brata Ludwika V władzę elektorską. W 1546 r. dopuścił do rozprzestrzeniania się w swoim państwie luteranizmu. Ożenił się w dość późnym wieku z Dorotą córką Krystiana II króla Danii, Szwecji i Norwegii nie zostawił potomstwa.
	Otto Henryk "Wielkoduszny" (Amberg 10.IV.1502, +Heidelberg 12.II.1559) hrabia palatyn i książę z Neuburga 1505-1559, książę elektor Palatynatu Reńskiego 1556-1559* Bratanek poprzedniego, syn Ruprechta trzeciego syna elektora Palatynatu Reńskiego Filipa i Elżbiety księżniczki bawarskiej na Landshut. Po śmierci dziadka ze strony matki otrzymał wraz z młodszym bratem Filipem część terenów księstwa Bawarii-Landshut od linii Dunaju przez Frankonię do Górnego Palatynatu, ze stolicą w Neuburgu. W okresie małoletniości pozostawał pod opieką stryja Fryderyka II, po którym objął funkcję elektora w 1556 r. W 1542 r przyjął luteranizm jako religię obowiązującą w państwie. Występował przeciw klasztorom katolickim, w których konfiskował cenne księgozbiory, przewożąc je do Heidelbergu. Przebudował zamek elektorski i założył najwspanialszą bibliotekę w Niemczech zwaną "Palatina". Prowadził bardzo rozrzutną gospodarkę, co spowodowało poważne zadłużenie księstwa.
	Fryderyk III "Pobożny" (Simmern 14.II.1515, +Heidelberg 26.X.1576) hrabia palatyn i książę z Simmern i Sponheim 1557-1559, książę elektor Palatynatu Reńskiego 1559-1576* Kuzyn poprzedniego, syn Jana II księcia Palatynatu-Simmern, pierwszy przedstawiciel gałęzi z Simmern na tronie elektorskim. Wychowany w wierze katolickiej pod wpływem żony Marii Hohenzollern przeszedł na protestantyzm. W 1559 r. po śmierci Ottona Henryka ostatniego przedstawiciela linii z Heidelbergu rodu Wittelsbachów został elektorem Palatynatu Reńskiego. W 1561 r. zmienił obowiązującą w państwie religię z luteranizmu na kalwinizm. Propagował kalwinizm na ziemiach niemieckich, a także wspierał wyznawców tej religii w innych krajach. Wyznaczył miasto Frankenthal na schronienie dla uciekinierów z Niderlandów. Wysłał swojego syna Ludwika do Francji na pomoc hugenotom. W 1562 r. z jego polecenia zredagowano w Heidelbergu kalwiński katechizm "Heidelberger Katechismus", który stał się później obowiązujący w wielu niemieckich i holenderskich gminach kalwińskich.
	Ludwik VI (Simmern 4.VI.1539, +Heidelberg 22.X.1583) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1576-1583* Syn poprzedniego, po objęciu rządów zgodnie z regułą Cuius regio, eius religio zmienił panującą w państwie religię z kalwinizmu na luteranizm. Usunął z uniwersytetu w Heidelbergu teologów związanych z kalwinizmem.
	Fryderyk IV "Sprawiedliwy" (Amberg 5.III.1574, +Heidelberg 19.IX.1610) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1583-1610* Syn poprzedniego, w chwili śmierci ojca był niepełnoletni, dlatego też w jego imieniu regencję sprawował stryj Jan Kazimierz książę Palatynatu-Simmern. Wychowany przez stryja w wyznaniu kalwińskim. W 1592 r. po śmierci stryja objął samodzielne rządy w państwie, kontynuował jego antykatolicka politykę zostając w 1608 r. przywódcą protestanckiego sojuszu wojskowego znanego jako Unia Protestancka. Wybitny polityk, utrzymywał rozległe kontakty zagraniczne, między innymi z królami Anglii i Francji.
	Fryderyk V "Król Zimowy" (zamek Deinschwang koło Neumarkt 26.VIII.1596, +Moguncja 29.XI.1632) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1610-1623, król Czech* (jako Fryderyk I) 1619-1620 Syn poprzedniego, po śmierci ojca przywódca Unii Protestanckiej. Starannie wykształcony między innymi we Francji i Anglii, rozmiłowany w dziełach sztuki i architektury. Starał się unikać konfliktów z katolikami i utrzymywał dobre stosunki ze swoim kuzynem, księciem bawarskim Maksymilianem I. Popierał czeskich protestantów, którzy w 1618 r. z okna zamku na Hradczanach wyrzucili dwóch namiestników cesarza. Po wybuchu wojny trzydziestoletniej oraz detronizacji Habsburgów został w 1619 r. wybrany na króla Czech. W 1620 r. wojska protestanckie pod dowództwem Krystiana I księcia Anhalt-Bernburg przegrały bitwę z siłami cesarsko-bawarskimi na Białej Górze koło Pragi. Na skutek poniesionej klęski Fryderyk utracił koronę czeską i wraz z rodziną uciekł przez Śląsk i Brandenburgię do Holandii, gdzie przebywał na emigracji u rodziny swojej matki pochodzącej z domu książąt orańskich. W 1621 r. cesarz skazał go na banicję, w 1622 r. wojska Ligi Katolickiej zajęły Palatynat, a w 1623 r. został pozbawiony tytułu elektorskiego na rzecz kuzyna księcia bawarskiego Maksymiliana I. W następnych latach starał się odzyskać utraconą władzę, w sojuszu z królem Danii Krystianem IV, a po jego pokonaniu przez siły cesarskie z królem Szwecji Gustawem II Adolfem. Sukcesy odnoszone przez wojska szwedzkie spowodowały, że Fryderyk liczył na odzyskanie utraconego księstwa. Na przeszkodzie stanęła śmierć króla Szwecji w bitwie pod Lützen stoczonej z wojskami katolickimi 16.XI.1632. Były elektor nie odzyskawszy władzy zmarł niecałe dwa tygodnie później załamany stratą potężnego sprzymierzeńca.
	Maksymilian I (Monachium 17.IV.1573, +Ingolstadt 27.IX.1651) książę Bawarii 1597-1648,* książę elektor Palatynatu Reńskiego 1623-1648 oraz Bawarii 1648-1651 Kuzyn poprzedniego z bawarskiej linii rodu, syn Wilhelma V "Pobożnego" księcia Bawarii. Objął rządy po abdykacji ojca w 1597 r. Sojusznik cesarz, został przywódcą związku katolickich książąt Rzeszy, który został zawarty w 1609 r. pod nazwą Ligi Katolickiej. Po wybuchu wojny trzydziestoletniej w 1619 r. oddał do dyspozycji cesarza wojska ligi. W 1620 r. pod dowództwem hrabiego Johana von Tilly rozbiły one siły czeskich protestantów w bitwie na Białej Górze koło Pragi. W nagrodę zwycięski cesarz nadał w 1623 r. Maksymilianowi tytuł księcia elektora Palatynatu Reńskiego, odebrany pokonanemu Fryderykowi V. Na mocy pokoju westfalskiego, który w 1648 r. zakończył wojnę Maksymilian musiał ustąpić z Palatynatu Reńskiego, natomiast zachował godność elektorską oraz tytuł arcystolnika Rzeszy, a także powiększył swoje posiadłości o Górny Palatynat. Ponadto ustanowiono zakaz dziedziczenia Palatynatu Dolnego przez elektorów Bawarii w razie wymarcia linii palatynackiej rodu Wittelsbachów.
	Karol I Ludwik (Heidelberg 22.XII.1617, +Edingen-Neckarhausen 28.VIII.1680) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1648-1680* Syn Fryderyka V, po detronizacji ojca przebywał wraz z rodziną na emigracji, głównie u wuja Karola I króla Anglii i Szkocji. Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej i zawarciu pokoju westfalskiego w 1648 r. Karol Ludwik odzyskał utraconą przez ojca godność elektorską wraz z tytułem arcyskarbnika Rzeszy. Powrócił do zniszczonego Palatynatu na jesieni 1649 r. Następnie przez trzydzieści lat swojego panowania odbudowywał zniszczone państwo. W polityce zagranicznej zwrócił się w stronę Francji, wydał swoją córkę Elżbietę za Filipa I księcia Orleanu młodszego brata króla Francji Ludwika XIV.
	Karol II (Heidelberg 31.III.1651, +Heidelberg 16.V.1685) książę elektor Palatynatu Reńskiego 1680-1685* Syn poprzedniego, ostatni przedstawiciel protestanckiej gałęzi Wittelsbachów z Simmern. Objął rządy w 1680 r. po śmierci ojca i panował ledwie pięć lat. Jego bezpotomna śmierć spowodowała problemy z sukcesją. Król Francji Ludwik XIV w imieniu Elżbiety siostry Karola II i żony księcia orleańskiego Filipa I wystąpił z pretensjami do dziedziczenia Palatynatu, co wywołało toczącą się w latach 1689-97 wojnę palatynacką. Ostatecznie księstwo oraz tytuł elektorski przypadły księciu Filipowi Wilhelmowi, przedstawicielowi katolickiej gałęzi Wittelsbachów z Neuburga.
	Filip Wilhelm (Neuburg 24.XI.1615, +Wiedeń 2.IX.1690) hrabia palatyn i książę z Neuburga 1653-1690, książę Jülich i Berg 1653-1679, książę elektor Palatynatu Reńskiego 1685-1690* Kuzyn poprzedniego, syn hrabiego palatyna i księcia Wolfganga, pierwszy przedstawiciel gałęzi z Neuburga na tronie elektorskim. Odziedziczył rządy nad Palatynatem w 1685 r. po młodo zmarłym kuzynie Karolu II. Będąc wyznania katolickiego starał się prowadzić politykę tolerancyjną, dzięki czemu udało mu się uniknąć zamieszek religijnych. Został uwikłany w wojnę palatynacką wywołaną roszczeniami do spadku Elżbiety siostry zmarłego elektora Karola II. Nie dożył jej końca, zmarł w Wiedniu dokąd udał się w 1690 r. na koronację na króla Niemiec swojego wnuka Józefa I.
	Jan Wilhelm (Düsseldorf 19.IV.1658, +Düsseldorf 6.VI.1716) książę elektor Palatynatu Reńskiego, hrabia palatyn i książę z Neuburga 1690-1716, książę Jülich i Berg 1679-1716* Syn poprzedniego, wychowany przez Jezuitów. Wstąpił na tron po śmierci ojca w 1690 r. w czasie trwania wojny palatynackiej. Po zakończeniu wojny w 1697 r. na mocy traktatu z Rijswijk odzyskał szereg posiadłości palatynackich zajętych przez Francuzów. Elektor ogłosił tolerancję religijną. Po zakończeniu wojny o sukcesję hiszpańską toczącej się w latach 1701-14 Jan Wilhelm uzyskał bawarski Górny Palatynat. Brak męskiego potomka spowodował, że po jego śmierci władzę w Palatynacie objął jego młodszy brat Karol III Filip.
	Karol III Filip (Neuburg 4.XI.1661, +Mannheim 31.XII.1742) książę elektor Palatynatu Reńskiego, hrabia palatyn i książę z Neuburga oraz książę Jülich i Berg 1716-1742* Brat poprzedniego, pierwotnie przeznaczony do stanu duchownego. W wieku 14 lat został klerykiem w Kolonii, później w Salzburgu, a następnie w Moguncji. Nie został wyświęcony na księdza, natomiast rozpoczął karierę wojskową. Walczył w czasie wojny austriacko-tureckiej w latach 1691-94 uzyskując stopień cesarskiego feldmarszałka. W 1712 r. został mianowany w Innsbrucku gubernatorem Austrii Przedniej. Objął rządy po jego śmierci starszego brata w 1716 r. W 1720 r. przeniósł stolicę państwa z Heidelbergu do Mannheimu.
	Karol IV Teodor (*Drogenbos 12.XII.1724, +Monachium 16.II.1799) hrabia palatyn i książę z Sulzbach 1733-1799, książę elektor Palatynatu Reńskiego, hrabia palatyn i książę z Neuburga oraz książę Jülich i Berg 1742-1799 => Zobacz niżej Kuzyn poprzedniego z gałęzi z Sulzbach, palatynackiej linii Wittelsbachów. W 1742 r. został elektorem Palatynatu Reńskiego po śmierci Karola III Filipa dziadka swojej żony Elżbiety. Wobec bezdzietności kuzyna Maksymiliana III Józefa podpisał z nim w 1766 r. porozumienie, które stało się później podstawą do przejęcia posiadłości bawarskiej linii rodu Wittelsbachów. Elektor nie był lubiany przez mieszkańców Bawarii, jego niezdecydowanie spowowało, że przystał na propozycję cesarza Józefa II oddania części księstwa w zamian za Niderlandy Austriackie. Było to powodem toczącej się w latach 1778-79 wojny o sukcesję bawarską zakończonej pokojem w Cieszynie. Na mocy tego pokoju połączone elektoraty bawarski i palatynacki miały przypaść w udziale gałęzi Wittelsbachów na Zweibrücken-Birkenfeld.
	Maksymilian Józef (Schwetzingen 27.V.1756, +Monachium 13.X.1825) hrabia palatyn i książę ze Zweibrücken, Birkenfeld i Bischweiler 1795-1797, książę elektor* Palatynatu Reńskiego 1799-1805 => Zobacz niżej Kuzyn poprzedniego z gałęzi z Birkenfeld-Bischweiler, palatynackiej linii Wittelsbachów. Po śmierci brata w 1795 r. objął rządy w księstwie Zweibrücken-Birkenfeld- Bischweiler, które dwa lata później zostało zajęte przez wojska francuskie. Po śmierci kuzyna Karola II Teodora odziedziczył trony Bawarii i Palatynatu Reńskiego. Wprowadził nowy kodeks karny, podatki dla wszystkich bez względu na status społecznych, przeprowadził sekularyzację dóbr kościelnych przeznaczając uzyskane środki na rozwój edukacji. Za jego panowania Bawaria stała się monarchią konstytucyjną. W polityce zagranicznej sympatyzował z Francją. Kiedy w 1805 r. przestało istnieć Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego, Maksymilian koronował się 1.I.1806 w Monachium na króla Bawarii. W tym samym roku przystąpił do Związku Reńskiego zawiązanego pod przewodnictwem cesarza Napoleona. Po klęsce Francuzów w bitwie pod Lipskiem w 1813 r. podpisał porozumienie z Austrią, wystąpił ze Związku Reńskiego i przystąpił do koalicji antynapoleońskiej. W ten sposób zagwarantował sobie tytuł królewski, a swojemu państwu suwerenność. Uczestniczył w obradach Kongresu Wiedeńskiego gdzie otrzymał Würzburg w zamian za zrzeczenie się na rzecz Austrii Tyrolu i Salzburga.

BAWARIA
książęta elektorzy Bawarii
	Maksymilian I (Monachium 17.IV.1573, +Ingolstadt 27.IX.1651) książę Bawarii 1597-1648,* książę elektor Palatynatu Reńskiego 1623-1648 oraz Bawarii 1648-1651 Syn Wilhelma V "Pobożnego"księcia Bawarii, potomek cesarza Ludwika IV Bawarskiego, młodszego brata Rudolfa I hrabiego Palatynatu Reńskiego. Objął rządy po abdykacji ojca w 1597 r. Sojusznik cesarz, został przywódcą związku katolickich książąt Rzeszy, który został zawarty w 1609 r. pod nazwą Ligi Katolickiej. Po wybuchu wojny trzydziestoletniej w 1619 r. oddał do dyspozycji cesarza wojska ligi. W 1620 r. pod dowództwem hrabiego Johana von Tilly rozbiły one siły czeskich protestantów w bitwie na Białej Górze koło Pragi. W nagrodę zwycięski cesarz nadał w 1623 r. Maksymilianowi tytuł księcia elektora Palatynatu Reńskiego, odebrany pokonanemu Fryderykowi V. Na mocy pokoju westfalskiego, który w 1648 r. zakończył wojnę Maksymilian musiał ustąpić z Palatynatu Reńskiego, natomiast zachował godność elektorską oraz tytuł arcystolnika Rzeszy, a także powiększył swoje posiadłości o Górny Palatynat. Ponadto ustanowiono zakaz dziedziczenia Palatynatu Dolnego przez elektorów Bawarii w razie wymarcia linii palatynackiej rodu Wittelsbachów.
	Ferdynanad Maria (Monachium 30.X.1636, +Oberschleissheim 26.V.1679) książę elektor Bawarii 1651-1679* Syn poprzedniego, w chwili śmierci ojca był małoletni. W związku z tym pozostawał pod regencją matki arcyksiężniczki austriackiej Marii Anny oraz stryja księcia bawarskiego Alberta VI. Rządy osobiste objął w 1654 r. i wprowadził w Bawarii absolutyzm na wzór francuski. Prowadził umiejętną politykę zagraniczną wobec Francji, dzięki której jego państwo mogło cieszyć się pokojem. Skuteczna polityka gospodarcza księcia umożliwiła rozwój gospodarczy Bawarii i podźwignięcie się kraju ze zniszczeń wojennych.
	Maksymilian II Emanuel (Monachium 11.VII.1662, +Monachium 26.II.1726) książę elektor Bawarii 1679-1726* Syn poprzedniego, początkowo prowadził politykę przyjazną wobec Habsburgów austriackich, walcząc po ich stronie przeciw Turkom oraz pełniąc funkcję Namiestnika Niderlandów. Po wybuchu wojny o sukcesję hiszpańską w 1701 r. sprzymierzył się z Francją. Po przegranej bitwie pod Blenheim w 1704 r. jego państwo opanowały wojska koalicji antyfrancuskiej, a sam elektor musiał szukać schronienia w Wersalu. Wrócił do Bawarii dopiero po zawarciu pokoju w Utrechcie w 1713 r. kończącym wojnę. Trzecią żoną elektora, a jednocześnie matką jego następcy Karola Alberta była Teresa Kunegunda Sobieska, córka króla Polski Jana III.
	Karol I Albert (Bruksela 6.VIII.1697, +Monachium 20.I.1745) książę elektor Bawarii 1726-1745, król Czech 1741-1743 oraz Niemiec 1742-1745, cesarz S.I.R.* (jako Karol VII Albert) 1742-1745 Syn poprzedniego, po objęciu tronu rozpoczął reformę kraju w duchu absolutyzmu. Zorganizował nową administrację państwową, uporządkował finanse, powiększył liczebność armii. Sprowadzał do Monachium artystów i naukowców chcąc, aby stolica jego księstwa mogła konkurować kulturalnie z innymi wielkim miastami Rzeszy. Po wymarciu Habsburgów w 1740 r. działając w sojuszu z Francją i Prusami wypowiedział wojnę Austrii. W krótkim czasie opanował Czechy oraz posiadłości habsburskie w Niemczech. W 1742 r. na sejmie Rzeszy we Frankfurcie nad Menem został wybrany na cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. W późniejszych latach inicjatywę w wojnie odzyskał przeciwnik, elektor stracił wszystkie zdobyte posiadłości, a przejściowo także własne księstwo zajęte przez wojska austriackie.
	Maksymilian III Józef (Monachium 28.III.1727, +Monachium 30.XII.1777) książę elektor Bawarii 1745-1777* Syn poprzedniego, przejął po ojcu kraj zniszczony przez działania wojenne. Szybko uporał się ze zniszczeniami i przystąpił do reformowania państwa. W 1747 r. w pałacu w Nymphenburgu otworzył manufakturę porcelany. W 1759 r. została utworzona Bawarska Akademia Nauk. Nie mając męskiego potomstwa w 1766 r. zawarł porozumienie z elektorem Palatynatu Reńskiego Karolem III Teodorem o dziedziczeniu posiadłości bawarskiej linii rodu przez linię palatynacką.
	Karol II Teodor (Drogenbos 12.XII.1724, +Monachium 16.II.1799) książę elektor Bawarii 1777-1799* => Zobacz wyżej
królowie Bawarii
	Maksymilian I Józef (Schwetzingen 27.V.1756, +Monachium 13.X.1825) książę elektor Bawarii* (jako Maksymilian IV Józef) 1799-1805, król Bawarii 1806-1825 => Zobacz wyżej
	Ludwik I (Starsburg 25.VIII.1786, +Nicea 29.II.1868) król Bawarii 1825-1848* (abdykował) Syn poprzedniego, miłośnik sztuki i architektury, kolekcjonował rzeźby i obrazy, z jego inicjatywy dokonano przebudowy Monachium nadając miastu nowe klasycystyczne oblicze. Jednocześnie dbał o uprzemysłowienie państwa, zainicjował budowę Kanału Ludwika między Dunajem a rzeką Men, a w 1835 r. na jego polecenie zbudowano pierwszą w całych Niemczech linię kolejową, która połączyła Fürth z Norymbergą. W polityce zagranicznej wspierał ruchy wolnościowe w Grecji, w 1832 r. jego młodszy syn Otto został wybrany na pierwszego króla niepodległej Grecji. W czasie Wiosny Ludów w związku z fatalnymi nastrojami społecznymi wywołanymi między innymi skandalami związanymi z życiem osobistym, monarcha abdykował na rzecz syna Maksymiliana i udał się na emigrację.
	Maksymilian II Józef (Monachium 28.XI.1811, +Monachium 10.III.1864) król Bawarii 1848-1864* Syn poprzedniego, odebrał solidne i wszechstronne wychowanie. Uczył się prawa państwowego i historii na uniwersytetach w Getyndze i Berlinie. Po objęciu tronu Zreformował szkolnictwo, prawo i sprawy społeczne, założył Akademię Nauk i Bawarskie Muzeum Narodowe. Zmarł nagle z nieznanych przyczyn
	Ludwik II "Bajkowy Król" (Monachium 25.VIII.1845, +utonął w jeziorze Starnberg 13.VI.1886) król Bawarii 1864-1886* (zdetronizowany) Syn poprzedniego, dziwak i ekscentryk, uznany za chorego psychicznie. Mecenas sztuki, pasjonat architektury, opiekun Ryszarda Wagnera dla którego kazał wybudować teatr operowy w Bayreuth. Był twórcą baśniowych pałaców i zamków, z których najbardziej znany jest Neuschwanstein leżący na pograniczu Bawarii i Austrii. W polityce zagranicznej zwolennik Austrii, po której stronie stanął w 1866 r. w czasie wojny z Prusami. W 1870 r. został zmuszony do przystąpienia do Rzeszy Niemieckiej pozostającej pod przywództwem króla Prus i późniejszego cesarza Wilhelma I. W 1886 r. został oficjalnie uznany za niepoczytalnego, pozbawiony tronu i osadzony na zamku Berg nad jeziorem Starnberg na południe od Monachium, a w cztery dni później utonął w niewyjaśnionych okolicznościach wraz z osobistym lekarzem Bernhardem von Gudden.
	Otto I (Monachium 27.IV.1848, +zamek Fürstenried koło Monachium 11.X.1916) król Bawarii 1886-1913* (zdetronizowany) Brat poprzedniego, po którym objął tron. Cierpiąc na chorobę psychiczną był władcą jedynie nominalnym. Regencję w jego imieniu sprawował początkowo stryj Luitpold, a po jego śmierci w 1912 r. jego najstarszy syn Ludwik. Przeprowadzona w 1913 r. zmiana konstytucji państwa doprowadziła w efekcie do detronizacji króla. Otto dostał pozwolenie na zachowanie tytułu królewskiego i wszystkich honorów z nim związanych.
	Ludwik III (Monachium 7.I.1845, +Sárvár, Węgry 18.X.1921) król Bawarii 1913-1918, pretendent do tronu 1918-1921* Kuzyn poprzedniego, syn księcia regenta Luitpolda, wnuk króla Ludwika I. Mianowany regentem królestwa Bawarii po śmierci ojca w 1912 r. Na mocy zmienionej w 1913 r. konstytucji państwa został proklamowany królem Bawarii w miejsce zdetronizowanego chorego umysłowo kuzyna Ottona I. Był ostatnim królem bawarskim, abdykował pod wpływem wydarzeń rewolucyjnych w Niemczech w listopadzie 1918 r. Przebywał na emigracji w Austrii oraz Szwajcarii, zmarł na Węgrzech na zamku Nádasdy koło Sárvár, dobrach odziedziczonych po śmierci żony arcyksiężniczki Marii Teresy.
pretendenci do tronu Bawarii
	Ruprecht (Robert) Maria Luitpold (Monachium 18.V.1869, +Starnberg 18.X.1955) pretendent do tronu Bawarii 1921-1955* Syn poprzedniego, uczestnik I wojny światowej, podczas której odznaczył się jako dowódca armii na froncie zachodnim i otrzymał stopień feldmarszałka. Pozostawał w opozycji do narodowych socjalistów, w związku z powyższym został zmuszony w 1939 r. do udania się na wygnanie do Włoch. Jego żona i dzieci przenieśli się w 1940 r. z Włoch na Węgry, gdzie po wkroczeniu Niemców w 1944 r. zostali aresztowani i osadzeni w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, a później Oranienburgu oraz Dachau. Przeżycia obozowe podkopały zdrowie żony Ruprechta, która zmarła w 1954 r. Po zakończeniu wojny książę Ruprecht bezskutecznie działał na rzecz przywrócenia w Bawarii monarchii.
	Albrecht Luitpold Ferdynand (Monachium 3.V.1905, +Starnberg 8.VII.1996) pretendent do tronu* Bawarii 1955-1996 Syn poprzedniego, podczas II wojny światowej podzielił losy rodziny Wittelsbachów, udał się na wygnanie najpierw do Włoch, a później na Węgry, gdzie mieszkał na zamku Nádasdy koło Sárvár w dziedzicznych dobrach swojego ojca. W latach 1944-45 był osadzony w obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen, Oranienburgu oraz Dachau.
	Franciszek Bonawentura Adalbert (Monachium 14.VII.1933) pretendent do tronu* Bawarii od 1996 Syn poprzedniego, podobnie jak ojciec od 1939 r. przebywał na wygnaniu we Włoszech, od 1940 r. na Węgrzech, a następnie w latach 1944-45 w obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen, Oranienburgu oraz Dachau. Po wojnie uczęszczał do liceum benedyktyńskiego w klasztorze Ettal, a następnie studiował nauki ekonomiczne na uniwersytetach w Monachium i Zurichu. Obecnie zajmuje się działalnością kulturalną, społeczną i charytatywną.
GRECJA
królowie Grecji
	Otto I (Salzburg 1.VI.1815, +Bamberg 26.VII.1867) król Grecji 1832-1862* Syn króla Bawarii Ludwika I Wittelsbacha, brat króla Maksymiliana II i księcia-regenta Bawarii Luitpolda. Pierwszy król nowożytnej Grecji, państwa utworzonego w wyniku traktatu pokojowego w Adrianopolu kończącego wojnę rosyjsko-turecką z lat 1828-29. Wybrany na mocy układu zawartego pomiędzy przedstawicielami Wielkiej Brytanii, Francji oraz Rosji, a królem bawarskim Ludwikiem I. Miał on panować pod kontrolą trzech wspomnianych mocarstw. Młody król przybył do Aten w 1833 r., aż do 1835 rządy w jego imieniu sprawowała Rada Regencyjna reprezentująca faktycznie interesy angielskie. Po dojściu do pełnoletności Otto kontynuował politykę prowadzoną przez Radę, wprowadził nowy kodeks prawny i zorganizował regularną armię. Wysokie podatki i rządy obcych doradców spowodowały wzrost niezadowolenia ludności, co w efekcie doprowadziło do nadania krajowi nowej konstytucji i utworzenia dwuizbowego parlamentu. Król był zwolennikiem idei zakładającej odbudowę cesarstwa bizantyjskiego ze stolicą w Konstantynopolu, w związku z czym popierał ruchy narodowowyzwoleńcze podejmowane przez Greków zamieszkałych tereny będące pod władzą Turcji. Popierał powstanie zbrojne na Krecie w 1841 r. oraz wystąpienia ludności na Wyspach Jońskich w 1848 r. W czasie trwania wojny krymskiej Grecy podjęli przygotowania do aneksji tureckiej Tesalii i Epiru, przerwane w 1854 r. przez Wielką Brytanię i Francję, których wojska zajęły Pireus i zmusiły króla do zachowania neutralności. W 1862 r. wybuchł w Atenach puch wojskowy inspirowany przez Anglików, zakończony obaleniem władcy. Otto powrócił do Bawarii, gdzie pięć lat później zakończył życie. Jego następcą na tronie greckim został Wilhelm książę duńsko-niemiecki z dynastii oldenburskiej, który objął władzę jako Jerzy I.
SZWECJA
królowie Szwecji
	Karol X Gustaw (Nyköping 8.XI.1622, +Göteborg 13.II.1660) hr.palatyn i ks.ze Zweibrücken-Kleeburg 1652-1660, król Szwecji 1654-1660* Syn Jana Kazimierza hrabiego palatyna i księcia ze Zweibrücken-Kleeburg i Katarzyny, córki Karola IX króla Szwecji.
	Karol XI (Sztokholm 24.XI.1655, +Sztokholm 5.IV.1697) król Szwecji 1660-1697* Syn poprzedniego,
	Karol XII (Sztokholm 17.VI.1682, +Fredrikshald, pd.Norwegia 30.XI.1718) król Szwecji 1697-1718* Syn poprzedniego


	® copyright reserved by Michał Czechowski