-
III. Inflanty :
historia : Należały do
Rzeczypospolitej w latach 1561-1772 (po 1620 tylko częściowo).
Tereny państwa Zakonu Kawalerów Mieczowych. W 1561 r. wielki mistrz
zakonu Gottard Kettler podporządkował swoje ziemie Zygmuntowi II
Augustowi
i Inflanty stały się częścią składową Rzeczpospolitej. W 2 poł.
XVI i początkach
XVII w. były terenem walk pomiędzy Polską, Rosją i Szwecją.
W latach 1578-1582
były pod rządami Rosji, odzyskane za panowania Stefana Batorego, po
1620 r.
zostały w większości opanowane przez Szwecję, co potwierdziły
ustalenia pokoju
w Oliwie w 1660
r. Z pozostałej przy Polsce części województwa wendeńskiego
tak zwanych Inflant polskich zostało
w
1667 r. utworzone województwo inflanckie,
które na mocy postanowienia sejmu otrzymało tytuł Księstwa
Inflanckiego => herb
i uległo likwidacji w wyniku I rozbioru Polski w 1772 r.
stolice : Dorpat,
Parnawa, Wenden (stolice województw w latach 1598-1660),
Dyneburg (stolica województwa inflanckiego w latach 1667-1772)
podział : - 1561-1566 brak podziału
- 1566-1582 4 powiaty : wendeński i 3 inne
- 1582-1598 3 prezydia : dorpackie, parnawskie, wendeńskie;
- 1598-1660 3 województwa : dorpackie, parnawskie, wendeńskie;
- 1660-1667 brak podziału
- 1667-1772 1 województwo - inflanckie
senatorowie : w latach 1598-1660 : - biskup inflancki,
- wojewoda dorpacki,
- wojewoda parnawski,
- wojewoda wendeński,
- kasztelan dorpacki,
- kasztelan parnawski,
- kasztelan wendeński,
w latach 1667-1772
: - biskup inflancki,
- wojewoda inflancki,
- kasztelan inflancki
-
IV. Ziemie lenne
Rzeczypospolitej :
-
Ziemia bytowsko-lęborska
=>
herb
historia : Lenno Rzeczypospolitej w latach 1637-1657.
Pierwotnie część Księstwa
Zachodniopomorskiego. Po wygaśnięciu rządzącej na tym terenie
dynastii
Gryfitów, znajdowała się w granicach Rzeczypospolitej i stanowiła
jeden powiat
w obrębie województwa pomorskiego. Na mocy traktatu welawsko-
bydgoskiego zostały włączone do Bradnenburgii.
stolice : Bytów (ziemia bytowska), Lębork (ziemia
lęborska)
podział na ziemie : bytowska, lęborska
-
Księstwo Kurlandii
i Semigalii =>
herb
historia : Lenno Rzeczypospolitej w latach
1561-1795. Pierwotnie część Inflant
będących terenem państwa Zakonu Kawalerów Mieczowych. W
1561 r. wielki
mistrz zakonu Gottard Kettler podporządkował swoje ziemie
Zygmuntowi II
Augustowi. Inflanty stały się częścią składową
Rzeczpospolitej, a Kurlandia
księstwem od niej zależnym pozostającym pod rządami dynastii
Kettlerów,
a później Bironów. Księstwo zostało włączone do Rosji po III
rozbiorze Polski
w 1795 r.
stolice : Goldynga
(Kurlandia), Mitawa (Semigalia)
podział : Kurlandia (oberhauptmannschafty : Goldynga i
Tukum),
Semigalia (oberhauptmannschafty : Mitawa i Seelburg),
powiat piltyński
-
Księstwo Pruskie
=> herb
historia : Lenno Rzeczypospolitej w latach
1525-1657. Pierwotnie obszary stanowiące
państwo Zakonu Krzyżackiego. W 1525 r. wielki mistrz zakonu
Albrecht
von Hohenzollern podporządkował swoje ziemie Zygmuntowi I
"Staremu".
Prusy stały się księstwem lennym pod rządami dynastii
Hohenzollernów.
W 1618 r. po wymarciu pruskiej gałęzi rodu jej włości
odziedziczył książę
elektor Jan Zygmunt przedstawiciel brandenburskiej linii rodu. W
1657 r.
na mocy traktatu welawsko-bydgoskiego Księstwo Pruskie przestało
być
lennem Rzeczypospolitej i weszło w skład Brandenburgii.
stolica : Królewiec
podział na okręgi : królewiecki, natangijski,
oberlandzki
-
V. Pozostałe ziemie :
-
Księstwo Siewierskie
=>
herb
historia : Ziemia będąca częścią Śląska.
W 1443 r. książę cieszyński Wacław I
sprzedał ją biskupowi krakowskiemu Zbigniewowi Oleśnickiemu
za
6 000 grzywien. Ostatecznie Siewierz stał się siedzibą biskupów
krakowskich w 1453 r. po zakończeniu sporu z książętami śląskimi,
braćmi Wacława I oraz Bolesławem V opolskim i Mikołajem V
karniowskim.
Jako pierwszy tytułu księcia siewierskiego zaczął używać w
1484 r. biskup
Jan Rzeszowski. Ziemie księstwa siewierskiego pozostające we władaniu
biskupów krakowskich były suwerenne terytorialnie i
jurysdykcyjnie, a dopiero
w 1790 r. sejm Rzeczypospolitej dokonał ich inkorporacji do
Polski.
stolica : Siewierz
-
Starostwo spiskie
=>
herb
historia : Tereny należące do królestwa Węgier, które
zostały zastawione
Władysławowi II Jagielle przez króla węgierskiego i
niemieckiego Zygmunta
Luksemburskiego na mocy umowy zawartej w Zagrzebiu w 1412 r.
Zastaw obejmował Lubowlę, Podoliniec, Gniazda oraz 13 innych
miast
spiskich i stanowił zabezpieczenie zwrotu pożyczki w wysokości
37 000
kop groszy praskich. Z zastawionych terytoriów zostało utworzone
starostwo
spiskie z siedzibą na zamku w Lubowli. Dominium lubowlańskie
oraz
obszar wokół Lubicy, Wierzbowa, Twarożnego i Ruszkinowiec łączyły
się
z terytorium Królestwa Polskiego, natomiast pozostałe tereny
stanowiły
5 eksterytorialnych enklawy wokół Popradu, Białej Spiskiej,
Nowej Wsi
Spiskiej, Spiskiego Podgrodzia oraz Spiskich Włoch. Starostwo
spiskie
było okupowane przez Habsburgów od 1769 r., a w 1772 r. zostało
ostatecznie włączone do Królestwa Węgier.
stolica : Lubowla
podział : dominium lubowlańskie, prowincja 13 miast
spiskich (Biała Spiska,
Lubica, Ruszkinowce, Twarożne, Wierzbów, Spiskie Podgrodzie,
Spiskie Włochy, Maciejowce, Poprad, Spiska Sobota, Straże, Wielka,
Nowa Wieś Spiska) według => mapy
|
